Asansörlerde enerji kesintilerinde kurtarma sırasında kullanılan UPS ‘lerin standart UPS lerle arasındaki farklar

Dr. Erkan EREN

White Paper

Giriş

Asansörlerde enerji kesintilerinde kullanılan kurtarma UPS’leri, standart UPS’lerden belirgin şekilde farklılık göstermektedir. Bu farklar, asansör sistemlerinin ihtiyaçlarına özel olarak tasarlanmalarından kaynaklanır. Kurtarma UPS’lerinin temel amacı, enerji kesintisi sırasında kabini en yakın kata getirerek yolcuların güvenli şekilde tahliye edilmesini sağlamaktır. Bu nedenle, bu cihazlar kısa süreli ancak yüksek performanslı çalışmaya odaklanır. Standart UPS’ler ise genellikle bilgisayarlar, sunucular veya elektronik cihazlar gibi yüklerin uzun süre çalışmasını sağlamak için kullanılır.

Temel Farklar

Kurtarma UPS’lerinin çalışma süresi, genellikle yalnızca kurtarma işlemi tamamlanana kadar sınırlıdır. Bu işlem genellikle 30 saniye ile birkaç dakika arasında sürer ve ardından UPS otomatik olarak kapanır. Standart UPS’ler ise şebeke enerjisi geri gelene kadar bağlı cihazlara sürekli enerji sağlamaya devam eder. Ayrıca, kurtarma UPS’leri yüksek başlangıç akımlarını karşılayabilmek için özel olarak tasarlanmıştır. Asansör motorları, özellikle kalkış anında yüksek akım gerektirir ve bu ihtiyacı karşılamak için kurtarma UPS’leri, standart UPS’lerden daha dayanıklı ve güçlü yapıda üretilmiştir.

Akü yönetimi açısından da önemli farklar bulunmaktadır. Kurtarma UPS’leri, akülerin gereksiz yere deşarj olmasını önlemek için otomatik kapanma gibi enerji tasarrufu özellikleriyle donatılmıştır. Akülerin uzun süre verimli çalışmasını sağlamak adına doğru topoloji ve kaliteli akü seçimi bu cihazların tasarımında önemli bir rol oynar. Standart UPS’ler ise sürekli kullanım için optimize edilmiş olup, uzun süreli enerji yedeklemesi sağlamak üzere tasarlanmıştır.

Bir diğer önemli fark, kurtarma UPS’lerinin çıkış dalga şeklinin asansör motor sürücüleri ile uyumlu olacak şekilde tasarlanmış olmasıdır. Modifiye sinüs veya tam sinüs dalga çıkışı sunabilen bu cihazlar, motor kalkış anında yüksek akım ihtiyacını karşılayacak şekilde çalışır. Standart UPS’ler ise hassas elektronik cihazlara uygun olacak şekilde dalga çıkışı sağlar.

Kurtarma UPS’lerinin dayanıklılığı da standart UPS’lerden farklıdır. Bu cihazlar, asansörlerin sürekli değişken akım ve sıcaklık koşullarında çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır. Ayrıca, kurtarma sırasında kontrol panosu ve motor sürücüsü ile uyumlu çalışabilmesi, kurtarma UPS’lerini özel kılan bir diğer özelliktir.

Sonuç olarak, kurtarma UPS’leri ve standart UPS’ler arasındaki farklar, kullanım amaçlarına ve sistem gereksinimlerine dayanır. Asansörlerde kullanılan kurtarma UPS’leri, kısa süreli ve yüksek performans gerektiren durumlar için optimize edilmiştir ve bu özellikleriyle enerji kesintisi sırasında güvenli ve verimli bir çözüm sunar. Standart UPS’ler ise daha genel bir kullanım amacıyla tasarlanmıştır ve sürekli enerji sağlayarak farklı cihazları destekler.

Özetle, kurtarma UPS’lerinde, akü seçimi, akü şarj algoritması, voltaj regülasyon özelliklerinin olması, kurtarma operasyonu ile birlikte 5-8dk sonra otomatik kapanma ve şebeke enerjisi geldiğinde otomatik açılma özelliğinin olması, ani yüksek akımlara karşı tasarımının olması gibi kritik konulara dikkat edilmelidir.

Bu nedenle, asansörlerde enerji kesintisi yaşandığında kurtarma UPS’leri, standart UPS’lere göre çok daha etkili bir çözüm sunmaktadır.